Bydd Biosffer Dyfi’n cael ei gydnabod a'i barchu yn rhyngwladol, yn genedlaethol ac yn lleol am amrywiaeth ei harddwch naturiol, ei dreftadaeth a’i fywyd gwyllt, ac am ymdrechion ei bobl i wneud cyfraniad cadarnhaol i fyd mwy cynaliadwy. Bydd yn gymuned hyderus, iach, gofalgar a dwyieithog, gyda chefnogaeth economi gref, wedi ei gwreiddio'n lleol.
Gwarchodfa Biosffer UNESCO
Bleo mae o?
Map o'r DU
Map o Gymru
Map o'r Biosffer Dyfi
Hanes y broses ymgeisio
Dynodwyd rhan isaf Dyffryn Dyfi yn Warchodfa Biosffer am y tro cyntaf yn yr 1970au, ond roedd rheolau newydd yn yr 1990au yn golygu bod yn rhaid i safleoedd ail–ymgeisio o dan feini prawf newydd. Yn dilyn ymgynghoriad lleol helaeth, gofynnodd Partneriaeth Biosffer Dyfi i UNESCO am ail-gofrestru ardal llawer yn fwy. Cyhoeddodd Jane Davidson, y Gweinidog dros yr Amgylchedd, Cynaladwyedd a Thai, gytundeb UNESCO ym Mehefin 2009.
Ymgynghoriad
Cynhaliwyd Ymgynghoriad cyhoeddus yn 2007.
Cais i UNESCO
Anfonodd Partneriaeth Biosffer Dyfi’r cais am ail-gofrestru i UNESCO ym mis Chwefror 2008.
Mae’n cynnwys gwybodaeth fanwl am y dyffryn, ei dreftadaeth naturiol a diwylliannol a’i bobl. Ynddo hefyd mae awgrymiadau cychwynnol am y modd y gall y gymuned gymryd rhan a chael budd o’r cyfleoedd a gynigir.
Lawrlwythwch y dogfennau isod
Crynodeb yw o sut mae’r ardal yn cwrdd â meini prawf y cofrestriad ac mae’n cynnwys mapiau lleoliad a rhanbarthu
Mae yn cynnwys cyfoeth o wybodaeth am yr ardal, yn cynnwys yr amgylchedd a’r economi leol, ynghyd â chynigion ar gyfer cydlynu’r fenter gyffrous hon.
Yn ôl cyfrifiad 2011, mae'n gartref i 26,100, gyda 41% ohonynt yn gallu siarad Cymraeg. Mae 12,800 (gan gynnwys myfyrwyr) yn byw yn Aberystwyth;
Mae Biosffer Dyfi
Yn mesur 840 cilomedr sgwâr, gyda 762 yn dir a 78 yn fôr
Gweledigaeth Biosffer Dyfi:
Yn cynnwys rhannau o ardaloedd awdurdodau lleol Gwynedd, Ceredigion a Phowys, yn ogystal â rhan o Barc Cenedlaethol Eryri:
Mae gan Fiosffer Dyfi ardal graidd sy’n cynnwys tri phrif gynefin gwarchodedig:
1. Cors Fochno (ACA, SoDdGA) – un o’r cyforgorsydd gorau ym Mhrydain
2. Coed Cwm Einion (ACA, SoDdGA) – coetir llydanddail cymysg lled-naturiol hynafol
3. Pen Llŷn a’r Sarnau (ACA) – ardal sy’n cynnwys môr, arfordir a moryd sy’n cefnogi amrywiaeth eang o wahanol gynefinoedd a bywyd gwyllt morol.
Terminoleg
ACA - Ardal Cadwraeth Arbennig
SoDdGA - Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig
Yn ogystal â’r weledigaeth ac amcanion strategol, cytunwyd ar gyfres o egwyddorion. Mae’r egwyddorion a’r dyheadau fydd yn arwain gweithgareddau cysylltiedig â Biosffer Dyfi Biosphere (“Dyma’n ffordd ni o wneud pethau – beth amdanoch chi?”) fel a ganlyn:
1. Mae pobl – eu hagweddau a’u gweithgareddau – yn ganolog i’r broses Biosffer.
2. Mae Biosffer Dyfi’n fan lle mae teimlad o ffyniant ymhlith y bobl yn cael ei wella, lle mae pobl yn derbyn y grym i gymryd rhan mewn trafodaethau, gwneud penderfyniadau a chyd-gyflawni
3. Swyddogaeth y llywodraeth a sefydliadau statudol yw hwyluso datblygu cynaliadwy er mwyn annog a galluogi pobl i gymryd cyfrifoldeb.
4. Mae Biosffer Dyfi’n ardal enghreifftiol, yn gosod meincnod ar gyfer bywyd “gwyrdd” dwyieithog.
5. Mae ein heconomi’n dod yn fwy hunan-ddibynnol ac yn llai carbon-ddwys, wedi’i seilio gan fwyaf ar ddiwylliant lleol, adnoddau, cynnyrch ac asedau amgylcheddol.
6. Mae newid adeiladol yn digwydd, bron yn anfwriadol, o ganlyniad i warchod, cryfhau a dathlu elfennau bywyd a’r byd y mae’r gymuned yn eu gwerthfawrogi ac yn dymuno’u trosglwyddo i genedlaethau’r dyfodol.
Egwyddorion a dyheadau
Cliciwch i chwyddo i mewn ar y map isod